Odrzucenie spadku w imieniu dzieci w polskim prawie spadkowym – historia dorosłego dziecka

Szanowni Państwo,

Dzisiaj chciałbym napisać o temacie odrzucenia spadku przez rodziców w imieniu dzieci i skutkach braku dokonania takiej czynności. Z uwagi na tematykę (prawo spadkowe, odpowiedzialność za długi spadkowe) omówię zarówno obecny stan prawny, jak i stan poprzednio obowiązujący, a mający dalej zastosowanie w wielu sprawach. Prawo spadkowe i prawo rodzinne potrafi być skomplikowane.

Na koniec podzielę się historią klientki, której rodzice nieskutecznie próbowali odrzucić spadek w jej imieniu i która dostała zawiadomienie o wszczęciu postępowania egzekucyjnego na kilkadziesiąt tysięcy złotych za rzekome długi dziadka. Wskażę także, jak pomogłem klientce uwolnić się od odpowiedzialności za rzekome długi spadkowe po dziadku.

Konkluzje:

1. Jeżeli wiemy, że w skład spadku wchodzą tylko długi albo że nie wchodzą żadne wartościowe przedmioty a długi mogą wchodzić, najkorzystniej jest odrzucić spadek. Możemy to zrobić przed notariuszem (szybciej i wygodniej) lub przed sądem (trochę taniej, ale znacznie mniej komfortowo i dłużej).
2. Na złożenia oświadczenia o odrzuceniu spadku mamy 6 miesięcy od czasu dowiedzenia się o tytule swojego powołania do spadku. Termin ten, w przypadku małoletnich dzieci, zaczyna biec od daty odrzucenia spadku przez ich rodziców (opiekunów prawnych).
3. Odrzucenie spadku w imieniu małoletnich dzieci wymaga zgody sądu opiekuńczego (wydziału rodzinnego i opiekuńczego sądu rejonowego). Sąd musi zbadać czy odrzucenie spadku leży w interesie dziecka. Należy więc, po odrzuceniu spadku w imieniu własnym, wystąpić do sądu opiekuńczego z wnioskiem o wyrażenie zgody na odrzucenie spadku w imieniu małoletnich dzieci.
4. Po uzyskaniu zgody sądu opiekuńczego na odrzucenie spadku, musimy złożyć przed notariuszem lub przed sądem oświadczenie o odrzuceniu spadku w imieniu dzieci.
5. W aktualnym stanie prawnym każdy, zarówno małoletni, osoby ubezwłasnowolnione jak i dorośli (osoby mające pełną zdolność do czynności prawnych), w razie niezłożenia żadnego oświadczenia, przyjmują spadek z dobrodziejstwem inwentarza. Zasada ta ma zastosowanie tylko i wyłącznie do sytuacji gdy spadkodawca zmarł w dniu 18 października 2015r. i później.
6. Do spadków, które otwarły się do dnia 17 października 2015r. włącznie stosuje się zasadę, iż osoby mające pełną zdolność do czynności prawnych, które nie złożą żadnego oświadczenia przyjmują spadek wprost. Dzieci i osoby ubezwłasnowolnione natomiast z dobrodziejstwem inwentarza.
7. Małoletnie dzieci ponoszą skutki działań i zaniechań rodziców na gruncie prawa cywilnego, w szczególności w niektórych sytuacjach mogą odpowiadać za długi spadkowe.

Spis treści:

1. Czym jest odrzucenie spadku, przyjęcie spadku i przyjęcie spadku z dobrodziejstwem inwentarza
2. Odrzucenie spadku w imieniu dzieci
3. Aktualny stan prawny
4. Poprzedni stan prawny
5. Historia klientki – walka z bankiem o uwolnienie się od długów spadkowych

1. Czym jest odrzucenie spadku, przyjęcie spadku i przyjęcie spadku z dobrodziejstwem inwentarza

Odrzucenie spadku oznacza, iż będziemy traktowani przy ustalaniu spadkobierców po zmarłym, jakbyśmy nie dożyli otwarcia spadku (czyli śmierci spadkodawcy). Jest to wskazane w sytuacji, kiedy wiemy, że w skład spadku wchodzą same długi albo długi znacznie przewyższające aktywa, które możemy odziedziczyć.

Art. 1060 k.c.:

„Spadkobierca, który spadek odrzucił, zostaje wyłączony od dziedziczenia, tak jakby nie dożył otwarcia spadku.”.

W przypadku kiedy odrzucimy spadek do dziedziczenia zostają powołani następni w kolejności spadkobiercy.

Przyjęcie spadku wprost (przyjęcie proste) oznacza, iż przyjmujemy cały spadek i odpowiadamy za zobowiązania spadkodawcy całym swoim majątkiem, także za te o których nie wiedzieliśmy.

Jeżeli złożyliśmy oświadczenie o przyjęciu spadku pod wpływem błędu co do długów spadkowych i wykażemy, że dochowaliśmy należytej staranności i podjęliśmy czynności zmierzające do ustalenia tych długów, to możemy złożyć oświadczenie o uchyleniu się od skutków prawnych oświadczenia o przyjęciu spadku złożonego pod wpływem błędu i wnieść do sądu o zatwierdzenie tego oświadczenia (oświadczenie powinno nastąpić przed sądem).

Art. 1019 § 1 k.c.

„Jeżeli oświadczenie o przyjęciu lub o odrzuceniu spadku zostało złożone pod wpływem błędu lub groźby, stosuje się przepisy o wadach oświadczenia woli z następującymi zmianami:

1) uchylenie się od skutków prawnych oświadczenia powinno nastąpić przed sądem;

2) spadkobierca powinien jednocześnie oświadczyć, czy i jak spadek przyjmuje, czy też go odrzuca.”

Podobnie ma się sytuacja, gdy pod wpływem błędu nie zachowaliśmy terminu do złożenia oświadczenia.

Art. 1019 § 2 k.c.

„Spadkobierca, który pod wpływem błędu lub groźby nie złożył żadnego oświadczenia w terminie, może w powyższy sposób uchylić się od skutków prawnych niezachowania terminu.”

Przyjęcie spadku z dobrodziejstwem inwentarza oznacza, iż odpowiadamy za długi spadkowe jedynie do wartości aktywów, które przypadły nam w spadku.

Przykład:

W skład spadku wchodzi dom o wartości 300 000 zł oraz długi w kwocie 1 200 000  zł. W takim przypadku, jeżeli przyjmiemy spadek z dobrodziejstwem inwentarza, z długów spadkowych musimy zwrócić jedynie 300 000 zł.

Jeżeli wiemy, że w skład spadku wchodzą tylko długi albo że nie wchodzą żadne wartościowe przedmioty a długi mogą wchodzić, najkorzystniej jest odrzucić spadek.

Możemy to zrobić przed notariuszem (szybciej i wygodniej) lub przed sądem (trochę taniej, ale znacznie mniej komfortowo i dłużej).

Na złożenie oświadczenia o odrzuceniu spadku mamy termin sześciu miesięcy od chwili, kiedy dowiedzieliśmy się, że jesteśmy powołani do dziedziczenia.

Art. 1015 §1 k.c.

„Oświadczenie o przyjęciu lub o odrzuceniu spadku może być złożone w ciągu sześciu miesięcy od dnia, w którym spadkobierca dowiedział się o tytule swego powołania.”

Termin ten nie rozpoczyna się od chwili śmierci spadkodawcy. Początek tego terminu należy liczyć od dowiedzenia się o śmierci spadkodawcy (jeżeli jesteśmy w pierwszej kolejności powołani do dziedziczenia) lub od dowiedzenia się, że spadkobiercy znajdujący się „wyżej” w hierarchii odrzucili spadek.

2. Odrzucenie spadku w imieniu dzieci

Odrzuciliśmy spadek w swoim imieniu. Po nas z reguły do dziedziczenia będą powołani nasi zstępni czyli dzieci, a w następnej kolejności wnuki itd. Dokładnie o kolejności dziedziczenia napiszę w osobnym wpisie, ponieważ jest to temat skomplikowany.

Art. 931 § 1 k.c.

„W pierwszej kolejności powołane są z ustawy do spadku dzieci spadkodawcy oraz jego małżonek; dziedziczą oni w częściach równych. Jednakże część przypadająca małżonkowi nie może być mniejsza niż jedna czwarta całości spadku.”

Art. 931 § 2 k.c.

„Jeżeli dziecko spadkodawcy nie dożyło otwarcia spadku, udział spadkowy, który by mu przypadał, przypada jego dzieciom w częściach równych. Przepis ten stosuje się odpowiednio do dalszych zstępnych.”

O ile dorosłe dzieci mogą odrzucić spadek same, o tyle dzieci małoletnie muszą liczyć na aktywność swoich rodziców. Odrzucenie spadku w imieniu małoletnich dzieci wymaga bowiem zgody sądu opiekuńczego (wydziału rodzinnego i opiekuńczego sądu rejonowego). Sąd musi zbadać czy odrzucenie spadku leży w interesie dziecka.

Art. 101 § 3 k.r.o.

„Rodzice nie mogą bez zezwolenia sądu opiekuńczego dokonywać czynności przekraczających zakres zwykłego zarządu ani wyrażać zgody na dokonywanie takich czynności przez dziecko.”

Powszechnie utarte jest już w orzecznictwie i doktrynie pogląd, że odrzucenie spadku w imieniu małoletniego dziecka jest czynnością przekraczającą zakres zwykłego zarządu.

Jak zauważył Sąd Najwyższy w uchwale z dnia 22 maja 2018 r. III CZP 102/17 wydanej w składzie 7 sędziów SN:

„Złożenie przez rodziców w imieniu małoletniego dziecka oświadczenia o odrzuceniu spadku jest czynnością przekraczającą zakres zwykłego zarządu majątkiem dziecka.”.

Należy więc, po odrzuceniu spadku w imieniu własnym, wystąpić do sądu opiekuńczego z wnioskiem o wyrażenie zgody na odrzucenie spadku w imieniu małoletnich dzieci. Wniosek taki należy uargumentować faktem, iż sami odrzuciliśmy spadek, więc do dziedziczenia powołane zostały nasze dzieci, w skład spadku wchodzą długi a aktywa wchodzące w skład spadku są znikomej wartości (lub nie ma żadnych aktywów).

Po uzyskaniu zgody sądu rodzinnego należy niezwłocznie złożyć do sądu lub u notariusza oświadczenie o odrzucenie spadku w imieniu dzieci.

Bardzo ważne jest pytanie: jak ma się termin sześciomiesięczny do złożenia oświadczenia o odrzuceniu spadku imieniem dzieci do postępowania o wyrażenie zgody przez sąd rodzinny na odrzucenie tego spadku? Historycznie był to problem rozumiany niejednolicie, co wyjdzie wopisanej na końcu historii.

Obecnie spory interpretacyjne zostały przecięte przez przywołaną uchwałę Sądu Najwyższego z dnia 22 maja 2018 r. III CZP 102/17 wydaną w składzie 7 sędziów, w której SN zauważył:

„Termin przewidziany w art. 1015 § 1 KC nie może się skończyć przed prawomocnym zakończeniem postępowania o zezwolenie na złożenie przez małoletniego spadkobiercę oświadczenia o odrzuceniu spadku. Po prawomocnym zakończeniu tego postępowania oświadczenie małoletniego powinno być złożone niezwłocznie, chyba że termin ten jeszcze nie upłynął.”.

W bardzo obszernym uzasadnieniu Sąd Najwyższy zauważył, że:

„W konsekwencji należy uznać, że termin do złożenia oświadczenia o odrzuceniu spadku przez przedstawicieli ustawowych dziecka nie może się skończyć przed prawomocnym zakończeniem postępowania o zezwolenie na złożenie oświadczenia w tym przedmiocie. Jeżeli postępowanie przed sądem opiekuńczym zakończyło się wcześniej, oświadczenie o odrzuceniu spadku przez małoletniego może być złożone w dowolnym momencie, aż do upływu terminu. Jeżeli jednak zakończyło się później, powinno być złożone niezwłocznie.”.

3. Aktualny stan prawny

W aktualnym stanie prawnym każdy, zarówno małoletni, osoby ubezwłasnowolnione jak i dorośli (osoby  mające pełną zdolność do czynności prawnych), w razie niezłożenia żadnego oświadczenia, przyjmują spadek z dobrodziejstwem inwentarza. Zasada ta ma zastosowanie tylko i wyłącznie do sytuacji gdy spadkodawca zmarł w dniu 18 października 2015r. lub później.

Wynika to z art. 1015 § 2 k.c. w brzmieniu obowiązującym od 18 października 2015r.

„Brak oświadczenia spadkobiercy w terminie określonym w § 1 jest jednoznaczny z przyjęciem spadku z dobrodziejstwem inwentarza.”.

 4. Poprzedni stan prawny

Do spadków, które otwarły się do dnia 17 października 2015r. włącznie stosuje się zasadę, iż osoby mające pełną zdolność do czynności prawnych, które nie złożą żadnego oświadczenia przyjmują spadek wprost. Dzieci i osoby ubezwłasnowolnione natomiast z dobrodziejstwem inwentarza.

Wynika to z art. 1015 § 2 k.c. w brzmieniu obowiązującym do dnia 17 października 2015r.

„Brak oświadczenia spadkobiercy w powyższym terminie jest jednoznaczny z prostym przyjęciem spadku. Jednakże gdy spadkobiercą jest osoba niemająca pełnej zdolności do czynności prawnych albo osoba, co do której istnieje podstawa do jej całkowitego ubezwłasnowolnienia, albo osoba prawna, brak oświadczenia spadkobiercy w terminie jest jednoznaczny z przyjęciem spadku z dobrodziejstwem inwentarza.”.

Przykład:

Oznacza to, że osoby dorosłe, które dowiedziały się o śmierci pradziadka w dniu 17 października 2015r. i odrzuceniu spadku po nim przez dziadka w dniu 23 listopada 2015r. i przez ojca w dniu 6 stycznia 2016r. mieli do 6 lipca 2016r. czas na złożenie oświadczenia o odrzuceniu spadku lub jego przyjęciu z dobrodziejstwem inwentarza. Jeżeli tego nie zrobiły, przyjęły spadek wprost i odpowiadają za długi spadkowe.

Stosując to można dojść do przekonania, że dzieci w każdym przypadku powinny być bezpieczne, prawda? W teorii tak, w praktyce niestety nie, co pokaże historia klientki, którą przedstawię poniżej.

5. Historia klientki

Klientka (pani Emilia) zgłosiła się do mnie z następującym problemem. Dostała od komornika dwa zawiadomienia o wszczęciu postępowań egzekucyjnych przeciwko niej i o zajęciu wynagrodzenia za pracę.

Do pism od komornika dołączone zostały bankowe tytuły egzekucyjne zaopatrzone w klauzulę wykonalności. Została w nich, na mocy postanowienia sądu, ograniczona odpowiedzialność m.in. mojej klientki, do kwot 105 000 zł oraz 300 000 zł. Egzekucje zostały wszczęte przeciwko klientce celem wyegzekwowania łącznie kwoty ponad 100 000 zł.

Klientka miała w chwili otrzymania tych pism 21 lat. Po rozmowie z klientką, rozmowie klientki z matką i udaniu się przeze mnie do sądu celem przejrzenia akt okazało się, że:

• Wszystkie dzieci spadkodawcy odrzuciły spadek,
• W skład spadku wchodzą liczne długi, sięgające łącznie ponad miliona złotych,
• Rodzice klientki wystąpili do wydziału rodzinnego sądu rejonowego o zezwolenie na odrzucenie spadku w imieniu wszystkich dzieci (p. Emilii i jej braci),
• Sąd opiekuńczy wydał taką zgodę, jednak postanowienie to uprawomocniło się po upływie 6 miesięcy od chwili złożenia przez rodziców p. Emilii oświadczenia o odrzuceniu spadku,
• Matka p. Emilii na posiedzeniu z przedmiocie stwierdzenia nabycia spadku po dziadku klientki usiłowała złożyć oświadczenie o odrzuceniu spadku w imieniu dzieci. Niestety sąd, pouczył matkę klientki, że już upłynął termin na złożenie takiego oświadczenia.

Rodzice oczywiście nie byli bez winy – działali z opóźnieniem i niestety bez wiedzy jak dokładnie się mają zachować. Natomiast od początku chcieli odrzucić spadek imieniem dzieci i próbowali tego dokonać. Nie zaskarżyli postanowienia o stwierdzeniu nabycia spadku przez dzieci (mimo że taką możliwość mieli).

Równocześnie podjąłem kilka kroków, żeby uchronić p. Emilię od skutków prawnych błędów, na która p. Emilia, jako dziecko, nie miała wpływu. Klientka nie ponosiła żadnej winy w zaistniałej sytuacji, ale sama sytuacja prawna klientki była skomplikowana. Dzieci niestety często ponoszą skutki działań i zaniechań rodziców na gruncie prawa cywilnego.

1. Złożyłem dwa zażalenia na postanowienia o nadaniu klauzuli wykonalności, bez zastrzeżenia możliwości powoływania się przez p. Emilię na ograniczoną odpowiedzialność wynikającą z nabycia spadku z dobrodziejstwem inwentarza.

Obydwa zażalenia zostały w trybie autokontroli uwzględnione przez sąd. Zanonimizowana treść jednego z postanowień:

„Sygn. akt I  Co 1409/15

POSTANOWIENIE

                                                                                                    Dnia 12 czerwca 2019 roku

Sąd Rejonowy w Będzinie Wydział I Cywilny

w składzie: Przewodniczący SSR Magdalena Łuczyńska

po rozpoznaniu w dniu 12 czerwca 2019 roku

na posiedzeniu niejawnym

sprawy z wniosku wierzyciela Raiffeisen Bank Polska S.A. z siedzibą w Warszawie

przeciwko dłużnikom Dawidowi, Dominikowi, Emilii, Hieronimowi, Jolancie, Miłoszowi, Sebastianowi

o nadanie klauzuli wykonalności

w przedmiocie zażalenia dłużnika Emilii na postanowienie z dnia 18 czerwca 2015 roku, sygn. akt I Co 1409/15

postanawia:

1. uwzględniając na podstawie art. 395 § 2 k.p.c. zażalenie dłużnika Emilii zmienić postanowienie Sądu Rejonowego w Będzinie Wydziału I Cywilnego z dnia 18 czerwca 2015 r., sygn. akt I Co 1409/15 w ten sposób, że w pkt 1 dodać: „z zastrzeżeniem zakresu odpowiedzialności dłużników za dług spadkowy do wartości stanu czynnego spadku”,
2. zasądzić od wierzyciela Raiffeisen Bank Polska S.A. z siedzibą w Warszawie na rzecz Emilii kwotę 120 zł (sto dwadzieścia złotych 00/100) tytułem zwrotu kosztów postępowania zażaleniowego.

UZASADNIENIE

Wierzyciel wniósł o nadanie klauzuli wykonalności bankowemu tytułowi egzekucyjnemu, wydanemu przeciwko spadkobiercom dłużnika, który zawarł umowę opisaną we wniosku. Do wniosku załączył postanowienie o stwierdzeniu nabycia spadku po zmarłym dłużniku.

Postanowieniem z dnia 18 czerwca 2015 roku Sąd Rejonowy w Będzinie nadał klauzulę wykonalności bankowemu tytułowi egzekucyjnemu Raiffeisen Bank Polska S.A. w Warszawie nr MG1413243743 z dnia 25.05.2015r. przeciwko  dłużnikom.

Na powyższe orzeczenie pełnomocnik dłużnika Emilii wniósł zażalenie wskazując, że sąd nadając klauzulę wykonalności przeciwko spadkobiercom, którzy nabyli spadek z dobrodziejstwem inwentarza, winien w klauzuli zastrzec prawo dłużnikowi do powoływania się w toku postępowania egzekucyjnego na jego ograniczoną odpowiedzialność wynikającą z przyjęcia spadku po zmarłym Romanie z dobrodziejstwem inwentarza i faktu, iż w skład spadku po Romanie nie wchodziły żadne aktywa, lecz tylko i wyłącznie długi.

Sąd zważył, co następuje:

Zażalenie było oczywiście uzasadnione.

Stosownie do przepisu art. 792 k.p.c. jeżeli następca ponosi odpowiedzialność tylko z określonych przedmiotów albo do wysokości ich wartości, należy w klauzuli wykonalności zastrzec mu prawo powoływania się w toku postępowania egzekucyjnego na ograniczoną odpowiedzialność, o ile prawo to nie jest zastrzeżone już w tytule egzekucyjnym.  Przewidziane w art. 319 k.p.c. zastrzeżenie, że pozwanemu przysługuje prawo do powołania się w toku postępowania egzekucyjnego na ograniczoną odpowiedzialność, odnosi się również do przyjęcia spadku z dobrodziejstwem inwentarza. Wynikająca z art. 1031 § 2 k.c. norma prawna stanowi, że w razie przyjęcia spadki z dobrodziejstwem inwentarza spadkobierca ponosi odpowiedzialność za długi spadkowe tylko do wartości ustalonego w inwentarzu stanu czynnego spadku. Powołane przepisy na podstawie art. 13 § 2 k.p.c. znajdą zastosowanie w niniejszej sprawie.

Biorąc powyższe pod uwagę, orzeczono jak w punkcie 1 postanowienia.

O kosztach postępowania zażaleniowego orzeczono w punkcie 2 w oparciu o treść art. 98 k.p.c. w związku z § 10 ust. 2 pkt 1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych (Dz.U. z 2018 r. poz. 265) przyznając zwrot kosztów zastępstwa procesowego w kwocie 120 zł.”

Polepszyło to sytuacje p. Emilii oraz przy okazji pozostałych małoletnich wnuków zmarłego. Od teraz po sporządzeniu przez komornika spisu inwentarza, wszystkie wnuki zmarłego będą odpowiadały do wartości aktywów wykazanych w tym spisie przez komornika. Problemu prowadzonej przeciwko p. Emilii egzekucji jednak to jeszcze nie rozwiązywało. Dlatego dokonałem dwóch kolejnych czynności.

2. Złożyłem wniosek o zatwierdzenie uchylenia się przez p. Emilię od skutków prawnych niezłożenia w terminie oświadczenia o odrzuceniu spadku po zmarłym pod wpływem błędu.

W uzasadnieniu wskazałem na fakt, iż przedstawiciel ustawowy małoletniej Emilii działał pod wpływem błędu – niemożności złożenia na posiedzeniu w przedmiocie stwierdzenia nabycia spadku po zmarłym oświadczenia o odrzuceniu spadku w imieniu małoletnich dzieci, a wnuków zmarłego. Błąd ten został wywołany przez sąd orzekający, a spowodowany był opisywanymi wyżej niespójnościami w orzecznictwie dotyczącymi wpływu postępowania o wydanie zezwolenia przez sąd rodzinny na odrzucenie spadku na termin od odrzucenia spadku imieniem dzieci. Jedna z linii orzeczniczych w tamtym okresie prezentowała pogląd, iż termin do złożenia odrzucenia spadku w imieniu małoletnich dzieci jest niezależny od postępowania przed sądem opiekuńczym i po jego upływie nie można już skutecznie takiego oświadczenia złożyć.

Wniosek został uwzględniony. Poniżej treść zanonimizowanego postanowienia sądu:

„Sygn. akt: I Ns 422/19

P O S T A N O W I E N I E

                                                                       Dnia 13 grudnia 2019 r.

Sąd Rejonowy w Będzinie I Wydział Cywilny

w składzie następującym:

po rozpoznaniu w dniu 13 grudnia 2019 r. w Będzinie na rozprawie

sprawy z wniosku Emilii

z udziałem  małoletnich Jolanty i Miłosza zastąpionych przez matkę , Dawida, małoletnich Dominika i Hieronima zastąpionych przez matkę , BNP Paribas Bank Polska Spółki Akcyjnej w Warszawie

o uchylenie się od skutków prawnych

postanawia:

1. zatwierdzić uchylenie się przez wnioskodawczyni Emilii od skutków prawnych niezłożenia w terminie oświadczenia o odrzuceniu spadku po Romanie zmarłym w dniu 01 października 2012 roku w Cz. ostatnio stale zamieszkałym w Cz.,
2. orzec, że strony ponoszą koszty postępowania związane ze swoim udziałem w sprawie.”

3. Złożyłem dwa pozwy przeciwko BNP Paribas Bank Polska S.A. o pozbawienia wykonalności tytułów wykonawczych – dwóch bankowych tytułów egzekucyjnych wystawionych m.in. przeciwko p. Emilii.

W uzasadnieniu wskazałem na fakt, iż moja klientka nie jest winna bankowi kwot wyszczególnionych w bankowych tytułach egzekucyjnych oraz że nie ponosi ona odpowiedzialności za długi zmarłego. Podniosłem również, że bank nie wykazał, iż zmarły jest jego dłużnikiem i na jaką kwotę. Wskazałem, że równocześnie wniosłem zażalenia na postanowienia o nadaniu klauzuli wykonalności oraz wniosek o zatwierdzenie uchylenia się od skutków prawnych niezłożenia w terminie oświadczenia o odrzuceniu spadku w imieniu zmarłego.

Wniosłem wraz z pierwszym pozew wniosek o udzielenie powódce zabezpieczenia poprzez zawieszenia postępowania egzekucyjnego prowadzonego przez komornika z wniosku pozwanego banku przeciwko powódce.

Wniosłem równocześnie wniosek o zwolnienie powódki od ponoszenia kosztów sądowych w całości.

Sąd częściowo uwzględnił wniosek, zwalniając powódkę od opłaty od pozwu ponad kwotę 1000 zł.

Sąd następnie udzielił zabezpieczenia poprzez zawieszenie postępowania egzekucyjnego.

Po wymianie pism procesowych z bankiem, który m.in. twierdził, iż to wcale nie on prowadzi egzekucję (mimo, że prowadził) sąd wydał wyrok w obydwu sprawach, połączonych do wspólnego rozpoznania:

„Sygn. akt I C 1092/19

Sygn. akt I C 1976/19   

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ 

Dnia 19 lutego 2020r.

Sąd Rejonowy w Będzinie Wydział I Cywilny

w składzie następującym:

Przewodniczący     Sędzia Karolina Rubik – Schweinberger

Protokolant           Monika Mańka

po rozpoznaniu w dniu 19 lutego 2020r. w Będzinie

na rozprawie

sprawy z powództwa       Emilii 

przeciwko                        BNP Paribas Bank Polska Spółce Akcyjnej w Warszawie

o pozbawienie tytułu wykonawczego wykonalności

oraz

sprawy o sygn. akt I C 1976/19

z powództwa                    Emilii 

przeciwko                        BNP Paribas Bank Polska Spółce Akcyjnej w Warszawie

o pozbawienie tytułu wykonawczego wykonalności

1. w sprawie o sygn. akt I C 1092/19

• pozbawia wykonalności w stosunku do powódki Emilii tytuł wykonawczy w postaci Bankowego Tytułu Egzekucyjnego z dnia 25 maja 2015r. wystawionego przez Raiffeisen Bank Polska Spółkę Akcyjną w Warszawie (tj. poprzednika prawnego BNP Paribas Bank Polska Spółki Akcyjnej w Warszawie) opatrzonego numerem MG1413243743, opatrzonego klauzulą wykonalności postanowieniem Sądu Rejonowego w Będzinie z dnia 18 czerwca 2015r., sygn. akt I Co 1409/15;
• w pozostałym zakresie powództwo oddala;
• zasądza od pozwanego na rzecz powódki kwotę 6.417 (sześć tysięcy czterysta siedemnaście) złotych tytułem zwrotu kosztów procesu;
• nakazuje pobrać od pozwanego na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego w Będzinie kwotę 1.775 (jeden tysiąc siedemset siedemdziesiąt pięć) złotych tytułem kosztów sądowych, których powódka nie miała obowiązku uiścić;

      2. w sprawie o pierwotnej sygn. I C 1976/19

• pozbawia wykonalności w stosunku do powódki Emilii tytuł wykonawczy w postaci Bankowego Tytułu Egzekucyjnego z dnia 25 maja 2015r. wystawionego przez Raiffeisen Bank Polska Spółkę Akcyjną w Warszawie (tj. poprzednika prawnego BNP Paribas Bank Polska Spółki Akcyjnej w Warszawie) opatrzonego numerem MG1413285922, opatrzonego klauzulą wykonalności postanowieniem Sądu Rejonowego w Będzinie z dnia 19 czerwca 2015r., sygn. akt I Co 1410/15;
• w pozostałym zakresie powództwo oddala;
• zasądza od pozwanego na rzecz powódki kwotę 1.817 (jeden tysiąc osiemset siedemnaście) złotych tytułem zwrotu kosztów procesu;
• nakazuje pobrać od pozwanego na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego w Będzinie kwotę 285 (dwieście osiemdziesiąt pięć) złotych tytułem kosztów sądowych, których powódka nie miała obowiązku uiścić.”

Finalnie p. Emilia z naszej współpracy wyszła całkowicie uwolniona od długów spadkowych względem banku i odzyskała od banku wszystkie środki, które bank zdążył wyegzekwować. Jednak, jak pokazuje opisywana historia, nie była to droga prosta i wymagała dokonania wielu czynności procesowych w sprawie.

Radca Prawny

Jerzy Wyszyński